Permakultura i leśne ogrody cz. 6 - dlaczego w leśnym ogrodzie drzewa nie mają uszkodzeń mrozowych?

Z racji mrozów postanowiłem poruszyć temat uszkodzeń mrozowych drzew, zwłaszcza owocowych... Dlaczego powstają one w sadzie, a nie ma ich np. w lesie?

By odpowiedzieć na to pytanie i wykorzystać to do zwiększenia produktywności należy poznać mechanizm działania pogody.

Zrozumieć zimną pogodę:
-wilgotne powietrze nagrzewa się wolniej, jednak również wolniej traci ciepło. Spowalnia zatem zmianę temperatur.
-chmury blokują przepływ ciepła. W pochmurną pogodę ziemia wolniej się nagrzewa, ale również wolniej traci ciepło w nocy.
-zimne powietrze jest cięższe niż ciepłe
-wiatr może przyczynić się do szybkiej utraty ciepła i wilgoci

To bardzo podstawowe informacje.

By zrozumieć mechanizm uszkodzeń mrozowych należy jeszcze dowiedzieć się dlaczego one występują.
Ich przyczyną jest zamarzanie wody w tkankach roślin - występuje to w przypadku naprawdę srogich mrozów.
Drugim powodem jest duża dzienna różnica temperatur. Pień drzewa w mroźny dzień szybko się nagrzewa, następnie w czasie nocy temperatura gwałtownie się obniża. To powoduje pekanie kory. Kora jest natomiast barierą chroniącą drzewo przed atakami insektów, bakterii, grzybów. Podobnie jest z ludźmi, jeśli mamy nieopatrzoną ranę jest to niebezpieczne. Jedno małe zadrapanie nic nam nie zrobi, jednak zniszczenie skóry na większej powierzchni jest już groźne. Zwykle w sadach stosuje się z tego powodu wapnowanie pni. Proces przeciwny można wykorzystać do zniszczenia niechcianego drzewa. Szerzej proces ten opisuję w mojej książce "Zlikwiduj drzewo, czyli jak pozbyć się drzewa, którego urzędnicy nie pozwalają Ci wyciąć".

Dlaczego zatem uszkodzenia mrozowe nie występują w lesie? Gdyż klimat w lesie jest bardziej łagodny. Jest natomiast łagodniejszy ponieważ:

-drzewa na obrzeżach zatrzymują/spowalniają wiatr - nie jest zatem w lesie tak chłodno i jest wilgotniej, co zmniejsza amplitudy temperatur
-pnie drzew w lesie nie są wystawione na bezpośrednie promieniowanie słoneczne - inne piętra roślinności zwykle (choć częściowo) osłaniają pnie przed bezpośrednim promieniowaniem słonecznym, co zapobiega nagrzewaniu się ich w trakcie słonecznego dnia.


Co zatem może sprawić, że w leśnym ogrodzie będziemy mieli mniej uszkodzeń mrozowych?
-żywopłoty chroniące przed zimnym, suchym wiatrem
-sadzenie roślin, które osłonią pień przed bezpośrednim promieniowaniem słonecznym choć częściowo. Możemy użyć takich roślin jak pnącza jadalne jak Mrozoodporne kiwi lub krzewy takie jak malina, jeżyna, kolcowój pospolity. Można też w cieniu drzew posadzić takie rzadko uznawane za krzew owocowy rośliny jak cis pospolity - świeże owoce w środku zimy, z własnego ogrodu, to dość cenna i niespotykana rzecz.

W ten sposób można dalej zmniejszyć ilość pracy (nie musimy wapnować), zwiększyć zdrowie drzew w ogrodzie i jeszcze mieć wyższe plony - na tym w sumie opiera się idea leśnego ogrodu.
Wszystko co musimy robić to obserwować naturę i zastosować tą wiedzę. Za kopiowanie z tego doskonałego wzoru nikt nas do sądu nie pozwie...

Zdjęcie dzięki uprzejmości Wikipedii.

Wśród uczestników 2 konferencji skypeowej zostanie rozlosowana paczka 50 nasion
kolcowoju pospolitego (jagody goji). Warunek, to wpisać się w komentarzach na listę obecności - to nic nie kosztuje! Zapisać się można pod tym linkiem
A Ty co o tym myślisz?